بسياري از مردم هيچگاه آخرين مطالب سايت بهداشت جهاني را رصد نمي کنند؛ اما ترجمه برخي سايت ها از گزارش‌هاي سازمان جهاني سلامت در رابطه با مصرف الکل کافي بود تا اظهاراتي عجيب شنيده شود!
به گزارش پايگاه خبري تحليلي پيرغار، برخي سايت هاي داخلي و خارجي و به تبعيت از آن برخي کاربران شبکه هاي اجتماعي تيتري جذاب با عنوان «رتبه ۱۹ ايران در ميان مصرف کنندگان الکل» انتخاب کرده اند که اين تيتر برگرفته از اين متن است: «در اين جدول، ايران به لحاظ سرانه مصرف الکل (در سطح ملي)، رتبه ۱۶۶ را داراست اما اگر کساني را که مطلقا مشروب نمي‌خورند از محاسبه کنار بگذاريم، سرانه مصرف الکل در ايران و بين کساني که مشروب‌خوار هستند ۲۵ ليتر در سال است (مردان حدود ۲۷ و زنان حدود ۱۸) و به اين ترتيب ايران در مقام ۱۹ جدول قرار مي‌گيرد.» و به دنبال آن مقايسه رتبه ايران با بعضي کشورها (از لحاظ سرانه مصرف مشروب خوار‌ها و بر اساس ليتر در سال) صورت گرفته است که در آن آمده است:
رتبه ايران: ۱۹
رتبه روسيه: ۳۰
رتبه آلمان: ۸۳
رتبه بريتانيا: ۹۵
رتبه آمريکا: ۱۰۴
رتبه کانادا: ۱۰۵
رتبه ايتاليا: ۱۵۰
رتبه عربستان: ۱۸۴
اما آيا با فرض صحت اين آمار و بدون تشکيک در نحوه تهيه اين گزارش و اندازه گيري مصرف ايرانيان؛ آيا واقعا وضعيت ترسيم شده در سايت هاي خبري و شبکه هاي اجتماعي صحت دارد؟
«کيوان ابراهيمي» از کاربران شبکه هاي اجتماعي در واکنش به اين اظهارات در مطلبي نوشت:
چند ماه پيش، سازمان بهداشت جهاني، نتايج پژوهش مصرف الکل در سال ۲۰۱۴ را در قالب گزارشي مفصل منتشر کرد (کل گزارش ۳۹۲ صفحه اي از اينجا قابل دريافت است). سايت اکونوميست نمودار جالبي را بر اساس آمار ارائه شده در اين گزارش تهيه کرده که در پيوست قابل مشاهده است.
اعداد و دواير قرمز رنگ اين نمودار مربوط به آمار مصرف الکل، تنها در بين الکل خواران يک کشور است (Drinkers only). واحد عدد مربوط به هر دايره قرمز، ليتر به ازاي هر مصرف کننده است که ايران از اين لحاظ در رتبه ي ۱۹ دنيا و بالاتر از آمريکا و روسيه قرار دارد، اما اين بدين معنا نيست که درصد الکل خواران ايراني نسبت به آمريکايي ها و روس ها بالاتر است يا اينکه مجموع مصرف الکل در ايران بالاتر از اين کشورهاست. بلکه اين آمار تنها مويد اين نکته است که الکل خواران ايراني (که درصد ناچيزي از جمعيت کشور را تشکيل مي دهند) از همتايان آمريکايي و روس خود فاسد تر بوده و ميزان الکل بالاتري را مصرف مي کنند.
به عنوان مثال و در بررسي ساير کشورها مي بينيم که الکل خواران اماراتي (حدود ۴ درصد از جمعيت اين کشور) بطور ميانگين هر نفر حدود ۳۴ ليتر الکل در سال مصرف مي کنند و امارات از اين جهت در رتبه دوم جهان قرار دارد؛ در حالي که الکل خواران ايراني (کمتر از ۲ درصد از ايراني ها) به طور متوسط نفري ۲۵ ليتر الکل مصرف مي کنند. الکل خواران روسي و آمريکايي نيز به ترتيب نفري ۲۲ و ۱۳ ليتر در سال مصرف دارند.
اعداد و دواير آبي رنگ نمودار (که اصل و اساس مطلب در آنها نهفته است) مربوط به آمار مصرف کنندگان الکل در يک کشور نسبت به جمعيت آن است (All adults). ايران از اين لحاظ در جايگاه خوبي قرار داشته و کمتر از ۲ درصد جمعيت آن الکل خوارند. از اين حيث، ايران در رتبه هاي آخر جدول (جايگاه ۱۶۶ و در کنار کشورهايي مثل تونس، تاجيکستان، عربستان و ساير ملل اسلامي) قرار دارد که نسبتا جايگاه مناسبي است. جالب توجه است که کشورهاي روسيه و آمريکا (که به دروغ گفته شده مصرف الکل کمتري نسبت به ايران دارند) به ترتيب ۱۵ و ۹ درصد از جمعيت کشورشان مصرف کننده ي الکل اند و از اين حيث در جايگاه ۴ و ۴۹ جهاني و به مراتب در وضعيتي بدتر از ايران قرار دارند. نکته ي قابل توجه ديگر در اين گزارش، مصرف پايين الکل در اکثر کشورهاي اسلامي و مصرف بالاي اين ماده در کشورهاي ثروتمند است.
تکيه ي اين پژوهش تنها بر آمار رسمي ارائه شده توسط کشورها نبوده، بلکه آمار ارائه شده از راهها و روش هاي گوناگوني جمع آوري شده که توضيحات مربوط به اين روش هاي پژوهشي و متدهاي آمارگيري را مي توانيد در فصل انتهايي گزارش (که پيشتر لينک آن داده شد) ببينيد.
چه نيک است قبل از تاييد و تبليغ و انتشار هر مطلبي که براي اولين بار به گوش مان مي‌خورد، برويم و اصل مطلب را کنکاش کرده و به حقيقت دست يابيم. اگر توان اين کار را نداريم، سزاست که به متخصصين متبحر و با انصاف رجوع کنيم.
کد مطلب: 590 پ